5 İspanya Genel Ülke Bilgileri

İspanya (İspanyolca: España (yardım•bilgi), /esˈpaɲa/) ya da resmî adıyla İspanya Krallığı (İspanyolca: Reino de España) Avrupa’nın güneybatısında, İber Yarımadası’nda yer alan bir Akdeniz ülkesidir. Güneyde ve doğuda Akdeniz’e, kuzeyde ise Atlantik Okyanusu’na kıyısı vardır. Batıda Portekiz, kuzeyde Fransa, Andorra ve güneyde Birleşik Krallık’a bağlı Cebelitarık ile komşudur. İspanya toprakları ayrıca Akdeniz’de Balear Adaları, Atlantik Okyanusu’nda Kanarya Adaları’nı ve Kuzey Afrika’da Ceuta ve Melilla adlı iki özerk şehri kapsar. 504.712 km2’lik alanıyla İspanya, Fransa’dan sonra Batı Avrupa’daki ikinci büyük ülkedir. 650 metrelik ortalama yüksekliği ile de İsviçre’den sonra Avrupa’daki ikinci yüksek ülkedir.

İspanya parlamenter demokrasi şeklinde örgütlenmiş bir anayasal monarşi rejimi ile yönetilir. İspanya 1986’dan beri Avrupa Birliği’nin 1982’den beri NATO’nun bir üyesidir. Başlıca önemli şehirleri Barselona (1,6 milyon), Valencia (810 bin), Sevilla (700 bin), Zaragoza (670 bin),Malaga (570 bin)‘ dir.(Wikipedia 2012)

Ülke; kentler, eyaletler ve özerk bölgelere ayrılmıştır. İspanya’da idari açıdan 17 özerk bölge (Endülüs,Aragon, Asturya, Kastilya-La Mancha, Valensiya, Extremadura, Galiçya, Rioja, Madrid, Murcia, Navarra, Balear Adaları, Bask Ülkesi, Kanarya Adaları, Kantabriya, Kastilya ve Leon ve Katalunya) ile KuzeyAfrika kıyısında 2 özerk şehir (Ceuta ve Melilla) bulunmaktadır. Yedi özerk bölgenin her biri (Asturias,Balearic Adaları, Cantabria, La Rioja, Madrid, Murcia, ve Navarre) aynı zamanda bir ildir. Her özerkbölge kendi yasalarını uygular. Devlet bunları tanımanın yanısıra kendi yasal düzenlemesinin bir parçası olarak korumaktadır.(Yılmaz 2011a)

5.1 İspanya Sosyal Göstergeler

İspanya Ulusal İstatistik Ofisi (INE) verilerine göre 4 Nisan 2011 tarihi itibariyle ülke nüfusu 47,1 milyondur. Nüfusun %49,3’i erkek ve %50,7’i kadındır. Ayrıca ülke nüfusunda önemli miktarda yabancı kökenli göçmenler bulunmaktadır. Beş milyon civarındaki bu insanlar ülkeye göç yoluyla gelmekte ve İspanyanın nüfus yapısını değiştirmektedir.

Figure 5.1: . Kaynak Instituto Nacional de Estadistica (Ispanya Ulusal Istatistik Ofisi), Ispanya Genel Nüfus Dagilimi

İspanya’nın 2011 yılında 30 milyon dolaylarında 16 yaş üstü bir işgücüne sahip olduğu ve bunun çoğunluğunu (Tablo 2) genelde orta yaş grubunun oluşturduğu görülmektedir. Oecd verilerine göre İspanyada işsizlik oranı 2011 yılında %20’ dir ve rakam olarak 9 milyon işsize tekabül etmektedir.(Estadistica 2011)

İşsizliğin artmasındaki en önemli faktör ülkenin rekabet edebildiği sektörlerinin daralmasıdır. İspanya göç alan bir ülke olması nedeniyle çalışan nüfus da gittikçe gençleşmektedir ve dolayısıyla işsizlik artmaktadır.(Estadistica 2011)

Figure 5.2: Kaynak Instituto Nacional de Estadistica (Ispanya Ulusal Istatistik Ofisi), Ispanya Genel Yasa Göre Nüfus D.

Figure 5.3: Oecd 2012 verileri Ispanya Issizlik Oranlari

5.2 İspanya Ekonomik Göstergeler

İspanya ekonomisi 2011 dünya bankası istatistiklerine göre dünya sıralamasında gayri safi yurtiçi hasıla baz alındığında 12. sırada yer almaktadır. Aynı istatistiklere göre Türkiye 17. sırada, Portekiz 37. sıradadır. (IMF 2011)

İspanya dünya ticaret haritası verilerine (Tablo 4) bakıldığında dış ticaret açığı veren bir ülkedir. Genç ve iyi eğitimli nüfusuyla rekabetçi bir ülke olarak gözükmektedir. Türkiye ekonomisi ile rekabetçilik, tış ticaret dengeleri ve ekonomik gelişimleri göz önüne alındığında benzer yapılar sergilemektedir. Her iki ülkede globalleşme ve rekabet koşullarının ağırlaşmasıyla işsizlik sorunları baş göstermiş. Aynı şekilde iki ülke de özelleştirme politikalarını hemen hemen aynı dönemlerde uygulamaya geçirmesiyle benzer süreçlerden geçmişlerdir.

Figure 5.4: Kaynak World Trade Maps, Ispanya Ticaret Performansi (USD 1000)

Global rekabet edebilirlik raporuna göre İspanya dünya genelinde (Tablo 9 ) 36. Ekonomi olarak bir önceki yıla göre 42. sıradaki yerini geliştirmiştir.(Forumu, n.d.)

Figure 5.5: Kaynak Ispanya ülke raporu Nilüfer Y. Esen, Ispanya Temel Ekonomik Göstergeler

İspanyanın enflasyon oranları yıllara göre azalmaktadır. İzlenen sıkı maliye politikaları ve sektörlerde gözlenen liberalizasyon çalışmaları enflasyona olumlu yönde etkilemektedir. Nüfus yapısıda politikalar dahilinde şekillenmiş ve tarım kesiminde çalışan nüfus oranı yüzde dörtlere kadar gerilemiştir. Aynı şekilde diğer sektörlerde çalışanlara bakıldığında önemli miktarda servis hizmetlerinde istihdam sağlandığı görülmektedir.

Figure 5.6: : Kaynak Invest in spain.org, Ispanya nüfusunun sektörlere dagilimi

İspanyanın sanayileşmesi liberal ekonomik politikalar nedeniyle sekteye uğramıştır. Ülkenin sanayi çekirdeğini bask bölgesindeki metalürji tesisleri ve katalonya bölgesindeki tekstil sektörleri oluşturmaktadır.(Yılmaz 2011a) Bunların yanında ülkede turizmden önemli gelir elde etmektedir. Ayrıca ülkede madencilik, telekominikasyon, bankacılık, enerji sektörleri önemli iş kollarıdır.

Figure 5.7: Kaynak Invest in spain.org, Ispanyaya Dogrudan Yabanci Yatirimin Yillara Göre dagilimi

İspanya direkt yabancı sermaye girişi ve çıkışı tablolarına bakıldığında ülkedeki net sermaye girişinin yıllara göre arttığı , aynı zamanda net sermaye değişiminin çıkış yönünde olduğu görülmektedir. Bunun nedeni ise İspanyanın diğer ülkelere yatırım yapma eğiliminde olmasıdır.

Figure 5.8: Kaynak UNCTAD world investment report Ispanyaya Dogrudan Yabanci Yatirim- 2011

Figure 5.9: Kaynak The Global Competitiveness Report, Ispanya Rekabet Ederbilirlik Endeksi 2010–2011

Kaynakca

Estadistica, Instituto Nacional de. 2011. “İspanya Nüfüs Istatistikleri,” Sayfa 1–5.

Forumu, Dünya Ekonomik. n.d. “Global Rekabet Edebilirlik Raporu 2010 – 2011,” Sayfa 15–516.

IMF. 2011. “Gayri Safi Milli Hasıla ülke Sıralaması.”

Wikipedia. 2012. “İspanya ülke Bilgileri.” <http://Tr.wikipedia.org/Wiki/Ispanya >.”

Yılmaz, Esen Nilüfer. 2011a. “İspanya ülke Raporu,” Sayfa 3–42.